گردآوری : دکتر نیلوفر اسکندرپور
ISO-قسمت چهارم
توسعه استانداردها و قواعد کلیدی در توسعه استانداردها
(Key principles in standard development & Developing Standards)
توسعه استانداردها (Developing Standards)
همانند یک سمفونی، افراد زیادی برای توسعه یک استاندارد با یکدیگر کار میکنند. نقش ISO همانند یک رهبر ارکستر است درحالی که ارکستر متشکل از کارشناسان فنی مستقل است که توسط اعضای ISO نامزد شدهاند.
کارشناسان یک کمیته فنی را تشکیل میدهند که در یک زمینه ویژه مسئول هستند. آنها فرایند را با توسعه یک پیش نویس آغاز مینمایند که یک تجارت ویژه به آن نیاز دارد. سپس این پیش نویس برای نظر دادن و بحث بیشتر به اشتراک گذاشته میشود.
فرایند رأی دادن کلیدی برای اجماع است. چنانچه این فرایند موفق باشد، سپس پیش نویس در راه تبدیل شدن به یک استاندارد ISO وارد میشود. چنانچه توافق حاصل نشود، پیش نویس مورد اصلاح قرار خواهد گرفت و دوباره رأی گیری انجام میشود.
از اولین درخواست تا انتشار نهایی، توسعه یک استاندارد معمولاٌ سه سال زمان میبرد. شکل 1 جزئیات هر مرحله از فرایند را نشان میدهد.
قواعد کلیدی در توسعه استانداردها
- استانداردهای ISO پاسخ به یک نیاز در یک تجارت است.
ISO تصمیم نمیگیرد که چه هنگام یک استاندارد نیازمند توسعه است اما به درخواست از طرف صنعت یا دیگر طرفهای ذینفع همانند گروههای مصرفکننده پاسخ میدهد. به عنوان یک مثال نوعی، بخشی از صنعت یا یک گروه برای نیاز به یک استاندارد به اعضای ملی درخواست میدهند که آنها نیز با ISO تماس میگیرند.
- استانداردهای ISO بر اساس پیشنهاد و نظر کارشناسان جهانی است.
استانداردهای ISO توسط گروههایی از کارشناسان از سراسر جهان توسعه مییابند، که بخشی از گروه بزرگتر به نام کمیته فنی هستند. کارشناسان در رابطه با تمام زمینههای استاندارد از جمله حوزه مورد استفاده آن، محتوا، و تعاریف کلیدی مذاکره مینمایند.
- استانداردهای ISO طی یک فرایند چند سهامدار (multi-stakeholder) توسعه مییابند.
کمیتههای فنی متشکل از کارشناسان صنعت مربوطه و همچنین انجمنهای مصرف کننده، دانشگاه، سازمانهای غیر دولتی (NGOs) و دولت هستند.
- استانداردهای ISO بر اساس یک اجماع و توافق هستند.
توسعه استانداردهای ISO یک فرایند بر پایه اجماع است و نظرات کلیه طرفهای ذینفع در نظر گرفته میشود.
شکل 1- فرایند توسعه استانداردهای ISO
Reference:
iso.org/developing-standards.html
جهت مطالعه قسمت های دیگر آشنایی با استاندارد ISO، از لینک های زیر استفاده نمایید.